رابطه میان تاجیکستان و ایران بحرانی است، اگر چه بحران جلوه ظاهری چشمگیری ندارد و عمدتا به حوزه تبلیغات محدود است. اما به تازگی پخش فیلمی از تلویزیون تاجیکستان که در آن دولت ایران متهم شده است در عملیات تروریستی در این کشور دست داشته به این بحران دامن زده است.
در گزارش‌ها و گفت‌وگوهای قبلی در زمانه روشن ساختیم که تنها یک عامل نیست که منجر به سردی روابط بین کشورهای ایران و تاجیکیستان شده است بلکه چندین مسله همزمان رخ داده یا از حاشیه به صحنه اصلی آمده است که یکی از آنها چالش‌های مذهبی و برنامه‌های مختلف سیاسی در چارچوب مذهب است.
کشور تاجیکستان با این که به عنوان سنی‌مذهب شناخته می‌شود اما در قلمرو آن گروه بزرگی از مردم از شیعیان اسماعیلی و نیز پیرو آیین زرتشت هستند. آمار رسمی در مورد جمعیت پیروان مذاهب مختلف وجود ندارد.
در طول دو سال گذشته که رسانه‌های منطقه از بسته شدن تعدادی از دفاتر دولتی ایران در تاجیکستان گزارش دادند، همزمان از سفرهای رسمی و حتی زیارت حج امامعلی رحمان، رئیس‌جمهور تاجیکستان می‌نوشتند.
| دولت‌های ایران و تاجیکستان بر سر چه اختلاف دارند؟
بر سر بابک زنجانی و اموال او در تاجیکستان؟
یا اینکه اختلافات دو کشور به دخالت کشورهای دیگر برمی‌گردد؟
و با ابنکه حضور محی‌الدین کبیری، رهبر حزب نهضت اسلامی تاجیکستان در جلسه سال گذشته کنفرانس وحدت اسلامی در تهران عامل بحران شده است؟
و یا اینکه چالش شیعه و سنی موجب بحران در روابط ایران و تاجیکستان شده است؟
|
در چنین فضایی که درهایی به روی دولت ایران بسته می‌شود و به روی کشورهای عربی باز می‌گردد، برداشت و احساس مردم تاجیکستان چه گونه است؟ با این پرسش سراغ مهربان سلیم‌شاه، یکی از روزنامه‌نگاران تاجیک مقیم دوشنبه، پایتخت تاجیکستان رفتیم که از مسلمانان شیعه‌مذهب است. آقای مهربان سلیم‌شاه معتقد است که این سردی در روابط بین این دو کشور موقتی است و اختلافات بین این دو کشور آنقدر بزرگ نیست که مشترکات میان یکدیگر را فراموش کنند.
مهربان سلیم‌شاه می‌گوید با این که دولت ایران به اندازه توان خود به تاجیکستان کمک نکرده است اما سیاست‌های مذهب‌مرکز هم نداشته است. او معتقد است که در اختلاف اخیر بین دو کشور نقش مذهب کم‌ترین نقش است و بحث و گفتارهایی اگر وجود دارد اساس قوی ندارند. او همکاری‌های ایرانیان به ویژه پزشکان ایرانی با بیمارستان های تاجیکستان را مثال می‌زند که تمام متمرکز بر تخصص خود هستند. یا کارمندان تاجیک سفارت ایران را مثال می‌زند که همه از پیروان مذهب سنی‌اند و هیچ مشکلی از این بابت وجود ندارد.
مشکلات از نظر مهربان سلیم‌شاه، پس از سفر رئیس جمهور به کشورهای عربی شروع شده است و ریشه محلی ندارد. او دلیل اصلی سردی روابط بین ایران و تاجیکستان را حضور محی‌الدین کبیری، رهبر حزب نهضت اسلامی تاجیکستان در کنفرانس وحدت اسلامی در تهران می‌داند. اما به نظر او، دولت تاجیکستان نمی‌تواند از دولت ایران درخواست کند از پشتیبانی این حزب دست بکشد.
No comments:
Post a Comment